ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ~ΙΑΤΡΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Καρύδη Τατιάνα
Κοινωνική Λειτουργός
Κέντρου Ψυχικής Υγείας/
Ι.Κ.Π. Κέρκυρας

Το Κέντρο Ψυχικής Υγείας /Ιατροπαιδαγωγικό Κέρκυρας, φιλοδοξεί και πρέπει να αποτελέσει τον πυρήνα των δράσεων για την ψυχική υγεία σε επίπεδο νομού. Βρίσκεται σήμερα σε ένα εξελικτικό στάδιο πολύπλευρης οργανωτικής λειτουργικής συγκρότησης, και ταυτόχρονης ενεργοποίησης δράσεων ώστε να ανταποκρίνεται στις συγκεκριμένες ανάγκες της Κερκυραϊκής κοινωνίας, έτσι όπως αποτυπώνονται καθημερινά μέσα από τις αναπτυσσόμενες λειτουργίες του σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο. Η ανάπτυξη διασυνδετικών σχέσεων και δράσεων προς την Κοινότητα, βασίζεται στην κοινή αντίληψη των Αρχών της Κοινωνικής Ψυχιατρικής. Εφαρμόζεται στα πλαίσια της μεθόδου Κοινωνικής Εργασίας με την Κοινότητα, με προϋποθέσεις:
Κοινοτική μελέτη~εκτίμηση κοινωνικών αναγκών.
Σχεδιασμό και αξιολόγηση κοινοτικών παρεμβάσεων - προγραμμάτων.
Διαδικασία επίλυσης κοινοτικού προβλήματος: στάδια, επιλογή μεθόδων και τεχνικών παρέμβασης, ρόλοι, κοινωνική ανάπτυξη και τοπικές υποστηρικτικές παρεμβάσεις.
Παραδείγματα κοινοτικών παρεμβάσεων σε μίκρο και μάκρο επίπεδο με έμφαση την ενδυνάμωση για αντιμετώπιση κοινοτικών αναγκών.
Υλοποίηση στρατηγικών κοινοτικής παρέμβασης σε ομάδες~στόχους.
Η λειτουργική διασύνδεση του ΚΨΥ στρέφεται σε δύο βασικούς τομείς:
τις υπόλοιπες μονάδες που συγκροτούν τον Τομέα Ψυχικής Υγείας, και
τους φορείς της Κοινότητας
Στόχοι αυτής της διασύνδεσης είναι:
Η κατανόηση του σκοπού και του έργου του ΚΨΥ/ΙΠΔ.
Συνεργασία σε οργανωμένη βάση με τους τοπικούς φορείς προκειμένου να συνεχιστεί η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση για τα θέματα της ψυχικής υγείας.
Οργάνωση και λειτουργία πλήρους και ολοκληρωμένου συστήματος παροχής υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης.
Η ευαισθητοποίηση των μελών των φορέων και της κοινότητητας για την έγκαιρη αντίληψη ψυχοκοινωνικών προβλημάτων και την έγκαιρη παραπομπή τους στο ΚΨΥ/ΙΠΔ
Η συνεργασία με ενδιάμεσες δομές διάγνωσης και θεραπευτικής αντιμετώπισης ψυχικών διαταραχών αλλά και αποκατάστασης στο επίπεδο της κοινότητας.
Το έργο της διασύνδεσης αναλύεται στις ακόλουθες παραμέτρους:
Ανίχνευση αναγκών ψυχικής υγείας του πληθυσμού με ιδιαίτερη έμφαση στις ευαίσθητες ομάδες (παιδιά και έφηβοι, ηλικιωμένοι, ΑΜΕΑ, κ.ά.)
Ανίχνευση αναγκών ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και μακροχρόνιας φροντίδας ανθρώπων με σοβαρή ψυχική διαταραχή.
Οργάνωση παρεμβάσεων για την απάντηση σε αυτές τις ανάγκες.
Δημιουργία ομάδων εθελοντών για την ενεργοποίηση και την συμμετοχή της κοινότητας σε θέματα αποδοχής και επανένταξης αποασυλοποιημένων ασθενών που διαβιούν στην κοινότητα, καθώς και γενικότερα των ΑμΕΑ.
Κοινοτική εργασία (καταγραφή κοινοτικών πόρων, δράσεις ευαισθητοποίησης σε θέματα ψυχικής υγείας και ποιότητας ζωής, ανάπτυξη συνεργασιών)
Συνεργασία με φορείς εθνικής ή περιφερειακής εμβέλειας (για την οργάνωση και εφαρμογή εξειδικευμένων παρεμβάσεων, για τη διαμεσολάβηση ώστε να απαντηθούν αιτήματα που θα προέρχονται από την κοινότητα)
Οργάνωση ημερίδων με στόχο την ενημέρωση των φορέων και την κατοίκων της κοινότητας για την λειτουργία της δομής.
Οργάνωση ειδικών σεμιναρίων για τις υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας (γενικούς γιατρούς, γιατρούς άλλων ειδικοτήτων, επαγγελματίες υγείας από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς της κοινότητας κα)
Οργάνωση εκδηλώσεων πολιτιστικού και κοινωνικού χαρακτήρα με στόχο την κινητοποίηση της κοινότητας σε θέματα πρόληψης στην ψυχική υγεία και συμμετοχή της υπηρεσίας στις παντός είδους εκδηλώσεις και εκφάνσεις της κοινότητας και των τοπικών της φορέων.
Λειτουργική διασύνδεση με τα έντυπα που εκδίδονται από τους τοπικούς φορείς της κοινότητας προκειμένου η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση να έχουν περισσότερους τελικούς αποδέκτες.
Έκδοση Ενημερωτικών φυλλαδίων για την για την καταπολέμηση του στίγματος, και την ευαισθητοποίηση γενικά της κοινότητας, και Ενημερωτικών εντύπων που θα απευθύνονται σε ασθενείς, τις οικογένειές τους.
Δημοσιεύματα και καταχωρήσεις στον τοπικό τύπο.
Εκδηλώσεις προβολής του έργου, προαγωγής της ψυχικής υγείας και ευαισθητοποίησης της κοινότητας
Στο αρχικό στάδιο επιδιώχθηκε η ανάπτυξη σχέσεων με κοινοτικά και κοινωνικά δίκτυα στους χώρους υγείας – πρόνοιας – εκπαίδευσης στα όρια του νομού και οι προσπάθειες συνεχίζονται προς κάθε κατεύθυνση, με ενάργεια και δημιουργικότητα της Διεπιστημονικής Ομάδας του ΚΨΥ/ΙΠΔ.
Για την επιτυχία της λειτουργικής διασύνδεσης και συνεργασίας απαιτείται η διαμόρφωση κοινής αντίληψης η οποία θα μπορούσε να συνοψιστεί στην πρόταση: δικτυακή λειτουργία με κεντρικό πυρήνα το Κέντρο Ψυχικής Υγείας/ΙΠΔ προς στην κατεύθυνση της ολοκληρωμένης παροχής υπηρεσιών στο σύνολο των αιτημάτων του πληθυσμού ευθύνης και της προαγωγής της ψυχικής υγείας της κοινότητας.

Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας/Δελτίο Τύπου

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
6Η ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ
ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΚΕΡΚΥΡΑ 10-10-2008

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΨΥΧΙΚΗ ΥΕΙΑΣ 2008

Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, όπως καθιερώνεται από την Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγείας και τον Π.Ο.Υ, σηματοδοτεί την πολυτιμότητα αυτής της αξίας στις σύγχρονες, ταχέως μεταβαλλόμενες κοινωνίες.
Κάθε χρόνο η σημερινή ημέρα, προβάλλει θέματα σχετικά με την ψυχική υγεία προάγοντας έτσι μια διεθνή εκστρατεία ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης με μεγάλα ζητούμενα την υιοθέτηση ενός καλλίτερου τρόπου ζωής μέσω της προαγωγής ψυχικής υγείας, την ανάπτυξη κατάλληλων υπηρεσιών φροντίδας, την καταπολέμηση των αρνητικών στάσεων απέναντι στους ψυχικά ασθενείς.
Για το έτος 2008 η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγείας επέλεξε ως ιδιαίτερο θέμα προβολής την ανάδειξη της οικουμενικότητας των προβλημάτων Ψυχικής Υγείας . Πράγματι τα Ψυχικά Προβλήματα προσβάλλουν χωρίς διακρίσεις συναντώνται σε όλους τους πολιτισμούς, σε όλες τις ηλικίες και στα δύο φύλα. Επιπλέον για το 2008 η Παγκόσμια .Οργάνωση προβάλλει την ανάγκη ανάπτυξης κατάλληλων υπηρεσιών για την αντιμετώπιση των προβλημάτων Ψυχικής Υγείας και παράλληλα στην ευαισθητοποίηση των πολιτών και στην ενεργοποίησή τους προκειμένου να τροποποιηθούν αντιλήψεις και να ξεπεραστούν προκαταλήψεις.
Το Επιστημονικό Συμβούλιο εκτιμά ότι στην Κέρκυρα το 2008 το πνεύμα της σημερινής ημέρας αναδεικνύεται με την επίτευξη του στόχου της κατάργησης του ψυχιατρικού ασύλου και τη δημιουργία υπηρεσιών ψυχικής υγείας και στις τρεις βαθμίδες περίθαλψης: Η λειτουργία Μονάδων όπως το Κέντρο Ψυχικής Υγείας – Ιατροπαιδαγωγικό, η Ψυχιατρική Κλινική που πρόκειται να ενταχθεί στο Γενικό Νοσοκομείο, οι Ξενώνες Αποκατάστασης, το Νοσοκομείο Ημέρας, ο Μετανοσοκομειακός Ξενώνας, ο Κοινωνικός Συνεταιρισμός, αποτελούν την σύγχρονη απάντηση στις ποικιλόμορφες ανάγκες φροντίδας στον Τομέα της ψυχικής υγείας στον Νομό μας.
Για την προώθηση του σημαντικού έργου της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης απαιτήθηκαν 20 περίπου χρόνια προσπάθειας και η επίτευξή των μέχρι σήμερα πραγμάτων είναι αποτέλεσμα της αφοσίωσης των εκάστοτε Διοικήσεων και όλων των εργαζομένων προς τον τελικό στόχο.
Επισημαίνεται όμως η ανάγκη δημιουργίας υπηρεσιών για την κάλυψη της φροντίδας που συνδέεται με τα προβλήματα των εξαρτήσεων ( πέραν του προγράμματος που πρόκειται να λειτουργήσει), τα νοητικά προβλήματα, την τρίτη ηλικία και το αλκοόλ.
Παρ΄όλα αυτά εκτιμάται ότι η κοινωνία της Κέρκυρας διαθέτει σήμερα προνομιακές (σε σχέση με άλλες περιοχές της χώρας) υπηρεσίες ψυχικής υγείας ικανές να προσεγγίζουν με σφαιρικό τρόπο τα αιτήματα για ψυχική υγεία παιδιών, εφήβων και ενηλίκων.
Το Επιστημονικό Συμβούλιο όμως θεωρεί ότι η σημερινή συγκυρία είναι ιδιαίτερα κρίσιμη και γι’αυτό απαιτείται από πλευράς Πολιτείας, εργαζομένων και κοινωνικού συνόλου η συνεχής υποστήριξη των νέων αυτών υπηρεσιών μέσω μιας διαχρονικής αναζήτησης βελτιώσεων και διάθεσης οικονομικών και ανθρώπινων πόρων ώστε να διασφαλίζεται η αποτελεσματικότητα η βιωσιμότητα και οι δείκτες ποιότητας της λειτουργίας τους κυρίως ως προς την παράμετρο που αφορά την επάρκεια του προσωπικού, δείκτες αυτοί ευδιάκριτοι και αντικειμενικοί που καθορίζουν την θεραπευτικότητα μιας υπηρεσίας και την διαφοροποιούν από τις πρακτικές του παρελθόντος.
Εκτιμάται ότι η μέχρι σήμερα εμπειρία της Κέρκυρας στην διαδρομή αυτών των αλλαγών έχει ήδη αναδείξει πολύ θετικά αποτελέσματα. Οι νέες υπηρεσίες αποτελούν μία αδήριτη αναγκαιότητα και γι’αυτό η Πολιτεία πρέπει να συνεχίσει να τις στηρίζει.

ΓΙΑ ΤΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Α. ΚΑΤΣΑΡΟΣ

Η ΒΙΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ

Καρύδη Τατιάνα

Κοινωνική Λειτουργός

ΚΨΥ-ΙΚΠ

H βία μέσα στην οικογένεια είναι μία από τις πιο διαδεδομένες μορφές παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συνεχώς αυξάνεται και γίνεται πιο σοβαρή. Δεν γνωρίζει σύνορα και δεν περιορίζεται στην απρόσωπη εγκληματικότητα. Είναι οικιακή βία ή βία από ερωτικούς συντρόφους, σεξουαλικές επιθέσεις και κακοποιήσεις, κακοποίηση ηλικιωμένων, ατόμων και παιδιών κλπ.
Η βία μέσα στην οικογένεια μπορεί να πάρει διάφορες μορφές. Η μια μορφή είναι η σωματική κακοποίηση. Οι προφορικές επιθέσεις, η σεξουαλική κακοποίηση, η βίαιη συναισθηματική μεταχείριση, είναι μορφές επιθέσεων που μπορεί να συνυπάρχουν μαζί με τη σωματική κακοποίηση.
Όλο και συχνότερα διαπιστώνεται ότι στρέφεται και εναντίον των ηλικιωμένων που είναι για βιολογικούς λόγους ανυπεράσπιστοι, και με σημαντική έκπτωση των αμυντικών τους μηχανισμών.
Η παρακμή των ψυχοσωματικών ικανοτήτων, η μείωση της προσοχής, της μνήμης, της αντίληψης, του ελέγχου των συναισθηματικών αντιδράσεων, της προσαρμοστικότητας, των ενδιαφερόντων, είναι στοιχεία της φυσικής φθοράς, και συνοδεύουν τα τελευταία μας βήματα. Το οικογενειακό άσυλο θα έπρεπε να είναι τότε το καταφύγιο και η θαλπωρή των ηλικιωμένων. Όμως σε πολλές περιπτώσεις η οικογενειακή στέγη είναι μέρος τρόμου και βίας από πρόσωπο ή πρόσωπα του στενού τους περίγυρου. Κάποιου μέλους της οικογένειας.
Η βία γεννάει βία. Και όταν δεν υπάρχουν παθολογικά αίτια για τη βίαιη συμπεριφορά είναι προφανές ότι υπάρχουν κάποιες άλλες αιτίες που τη δημιουργούν.
Σε μια κοινωνία που υπάρχει έξαρση της βίας και μάλιστα σε μια μορφή πρωτόγνωρη για τα δικά μας δεδομένα, τότε είναι που πρέπει να σκεφτούμε κάποια πράγματα πολύ σοβαρά. Πρόκειται για τη βία αυτή που δεν φτάνει στη δημοσιότητα, δεν διώκεται, και πολλές φορές δεν γίνεται ούτε συζήτηση γι αυτήν. Αυτή η βία ασκείται μέσα στους κόλπους του «οικογενειακού ασύλου» και αδύτου, κάτω από το πέπλο της ένοχης σιωπής, γιατί κάποιοι θεωρούν αυτονόητο ότι οι πιο δικοί τους άνθρωποι είναι υποχρεωμένοι να εισπράττουν το χειρότερο εαυτό τους. Ο πιο δυνατός επιβάλλει τη θέλησή, την άποψή του, αλλά και το σαδισμό του μεταχειριζόμενος ψυχολογική πίεση, τιμωρίες παντός είδους, στέρηση χρημάτων, παρουσίας, συναισθημάτων, αλλά και επιβολή βίας παντός είδους.
Βέβαια είναι η ίδια κοινωνία που την εισπράττει αυτή τη βία.
Οι ηλικιωμένοι που υφίστανται βία μέσα στην οικογένεια, νοιώθουν ανασφάλεια, κατάθλιψη, απαξίωση, έντονο φόβο, και συχνά ενοχές σαν να ευθύνονται για το γεγονός ότι κακοποιούνται και επειδή είναι ανίσχυροι για να την αποτρέψουν. Υποφέρουν σωματικά και ψυχολογικά. Οι συνθήκες είναι τέτοιες που συνήθως δεν τους επιτρέπεται να αντιδράσουν ή να μιλήσουν για το πρόβλημά τους λόγω του φόβου αντιποίνων και αρνητικών επιπτώσεων.
Η βία κάθε μορφής, είναι ένα σοβαρό έγκλημα ανεξάρτητα ποιος είναι ο δράστης. Υπάρχουν νόμοι που προστατεύουν από την οικιακή βία, και χρειάζεται να εφαρμόζονται άγρυπνα. Η πλήρης εφαρμογή της νομοθεσίας για την ενδοοικογενειακή βία είναι απαραίτητη για την καταστολή της. Είναι όμως αναγκαίο να ενδυναμωθεί η νομοθεσία με την διεξαγωγή καλά οργανωμένων διαφωτιστικών εκστρατειών για ευαισθητοποίηση του κοινού. Είναι υποχρέωση της πολιτείας να διασφαλίζει τα δικαιώματα των ηλικιωμένων, και με ένα προστατευτικό δίκτυο φορέων και υπηρεσιών, να εξασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και κυρίως τον σεβασμό της αξιοπρέπειάς τους.
Η κοινωνία δεν πρέπει να ανέχεται τη βία στην οικογένεια. Πρέπει να καταγγέλλει τους δράστες και να στηρίζει τα θύματα, διότι πρόκειται για έγκλημα που δεν επιδέχεται ανοχή. Επιπρόσθετα, ας μην υποτιμούμε τον ρόλο που διαδραματίζει η παιδεία στην διαμόρφωση αντιλήψεων και συμπεριφορών και στην εμπέδωση και σεβασμό των ιδίων διαχρονικών αξιών στις οποίες εδράζεται το Συμβούλιο της Ευρώπης στον τομέα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η παιδεία μπορεί να φέρει ριζοσπαστικές αλλαγές.
Σε αυτήν την κοινωνία που οραματιζόμαστε, οι άνθρωποι της Τρίτης Ηλικίας έχουν και λόγο και ρόλο. Άνω των 60 ετών είναι σήμερα ο ένας στους τέσσερις Έλληνες ενώ το 2050 το ποσοστό αναμένεται να φθάσει το 41%!
Στόχος κάθε οργανωμένης κοινωνίας πρέπει να είναι η διασφάλιση μίας «υγιούς γήρανσης» για τους πολίτες και για τον καθένα από εμάς, γιατί όλοι κάποτε θα γεράσουμε.
Υγιής γήρανση είναι η διατήρηση καλής ποιότητας ζωής των ηλικιωμένων με εξασφάλιση της αυτονομίας, και της αυτάρκειάς τους, και η προστασία τους σε περίπτωση που αρρωστήσουν.
Επισημαίνεται ότι οι ηλικιωμένοι αποτελούν ενεργό μέλος του κοινωνικού συνόλου, και πρέπει να τους φροντίζουμε όπως φροντίζουμε και τις άλλες ομάδες ηλικιών, κάτι που θα βγάλει τον ηλικιωμένο από την απομόνωσή του και το αίσθημα μοναξιάς.
Το Κέντρο Ψυχικής Υγείας/ΙΠΔ Κέρκυρας, μέσα στα πλαίσια των δράσεών του με στόχο την προαγωγή της ψυχικής υγείας στην κοινότητα, σχεδιάζει παρεμβάσεις και προτίθεται να οργανώσει δράσεις, σε συνεργασία με άλλους τοπικούς φορείς που αφορούν στην Τρίτη Ηλικία. Η αντίληψή μας είναι ότι τα ηλικιωμένα άτομα είναι σε θέση να απολαύσουν πλήρως τη ζωή όταν η κοινωνία τους προσφέρει στοιχειωδώς δυνατότητες και διευκολύνσεις. Αυτός είναι ο στόχος ο απώτερος και ο επιθυμητός. Μπορεί να είναι δύσκολο να τον φθάσουμε. Θα προσπαθούμε όμως συνεχώς γι αυτό. Όσα περισσότερα κάνουμε τόσο πολύ τον προσεγγίζουμε.
Διαφορετικά, στο πρόσωπο των σημερινών ατόμων της Τρίτης Ηλικίας, καταδικάζουμε στην απομόνωση και την εγκατάλειψη τους εαυτούς μας αύριο.

ΟΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

ΟΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ
ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ ΚΟΥΤΣΗ
ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ
Στην εφηβεία και στα χρόνια των σπουδών η εικόνα του «επαγγελματικού εαυτού» αναπτύσσεται μέσα από τον εκπαιδευτικό σχεδιασμό, την έρευνα των δυνατοτήτων, τη λήψη πληροφοριών για το επάγγελμα, αλλά και μέσα από τη φαντασία, καθώς προβάλλει κανείς τον εαυτό του στο ρόλο του γιατρού, του δασκάλου κτλ. Αυτή η διεργασία είναι ουσιαστική για την ανάπτυξη και τη συνειδητοποίηση της επαγγελματικής ταυτότητας, αλλά συχνά δεν είναι αποτελεσματική αφού η πραγματικότητα και η ανεργία φέρουν τη ματαίωση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας τα μεγαλύτερα ποσοστά ανεργίας παρουσιάζονται στις ηλικίες έως 29 ετών. Στις μέρες μας η ανεργία δεν αποτελεί μία θεωρητική απειλή για τον νέο, αλλά είναι πραγματικότητα.
Η συνεχώς αυξανόμενη ανεργία οδηγεί ένα μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού στη φτώχεια, και σε κάποιες περιπτώσεις στον κοινωνικό αποκλεισμό. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι στην Έλλαδα, ενώ η ανεργία συνεχώς αυξάνεται, οι νέοι δεν βιώνουν τόσο έντονο το φαινόμενο του κοινωνικού αποκλεισμού σε σχέση με του υπόλοιπους άνεργους Ευρωπαίους, καθώς οι Έλληνες συνεχίζουν να υποστηρίζονται οικονομικά από τις οικογένειές τους, παραμένοντας σε ένα καθεστώς εξάρτησης από αυτές. Έρευνες ωστόσο δείχνουν ότι η ψυχολογική διάθεση, η υγεία, η αισιοδοξία, η προσλαμβανόμενη κοινωνική υποστήριξη και τα επίπεδα κινητοποίησης συνδέονται με την ανεργία.
Το γεγονός ότι στη χώρα μας, όπως στις περισσότερες χώρες της Νότιας Ευρώπης οι νέοι παραμένουν στο πατρικό σπίτι ή συνεχίζουν να καλύπτουν τις ανάγκες τους με χρήματα των γονιών, εμποδίζει τις διαδικασίες αυτονόμησης, καθώς δύσκολα μπορεί να αποφύγει κανείς την εμπλοκή των γονέων στη ζωή του. Στην περίπτωση αυτή, παραμένει κανείς σε ένα στάδιο «παρατεταμένης εφηβείας», η οποία τον προστατεύει μεν από τον κοινωνικό αποκλεισμό που μπορεί να δημιουργήσει η ανεργία, τον εμποδίζει όμως να ανεξαρτητοποιηθεί συναισθηματικά και να αναλάβει την ευθύνη της ζωής του σε επαγγελματικό και προσωπικό επίπεδο. Αναμφίβολα η οικονομική ανεξαρτητοποίηση δεν επιφέρει πάντα και τη συναισθηματική. Ωστόσο είναι αυτή που βοηθάει να συνειδητοποιήσει κανείς ότι «οι γονείς τελείωσαν» και να αρχίσει να παίρνει αποφάσεις ο ίδιος για τη ζωή του.
Πώς όμως μπορεί να το πετύχει αυτό κανείς σε μία περιορισμένη αγορά εργασίας;
Σαφώς και ζούμε σε δύσκολους καιρούς. Σε ευνομούμενους καιρούς ο εκπαιδευτικός σχεδιασμός συνδυάζεται με τις επαγγελματικές ευκαιρίες. Στην εποχή μας όμως η δυνατότητα αυτή δεν δίνεται και στην περίπτωση αυτή, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει τη δυσφορία που αισθάνεται ο νέος άνεργος. Μεγαλώνουμε με την αντίληψη πως μπορούμε να ασκήσουμε με τις πράξεις μας κάποιο έλεγχο σε αυτά που συμβαίνουν, και αυτό είναι το μόνο που σε κανονικές συνθήκες ενισχύει τα αισθήματα της αυτοεκτίμησης, και αποτελεί «αντίδοτο» ενάντια στην κατάθλιψη. Σπουδάζουμε για να θωρακιστούμε καλύτερα, και να μπορούμε να ασκούμε μεγαλύτερο έλεγχο στις συνθήκες της ζωής. Όταν όμως δεν δίνεται η δυνατότητα να δοκιμαστεί κανείς σε πραγματικές συνθήκες εργασίας, τότε ο θυμός είναι το πρώτο συναίσθημα που προκύπτει. Ο θυμός αυτός εύστοχα μπορεί να εκφραστεί σε συνειδητό επίπεδο και πολιτικά, με πολιτική κινητοποίηση και διαμαρτυρία, καθώς η ανεργία είναι ένα θέμα με διαστάσεις πολιτικές. Ο θυμός αυτός είναι υγιής και σεβαστός και χρειάζεται χώρο για να εκφραστεί εύστοχα. Το ζήτημα της ανεργίας όμως δεν τελειώνει εκεί.
Μετά τον θυμό και τη διαμαρτυρία, τι;
Πριν φτάσει κανείς στο σημείο να πιστεύει πως είναι ανήμπορος να παρέμβει στις συνθήκες, και πως τα γεγονότα της ζωής συμβαίνουν ανεξάρτητα από τις δικές του πράξεις, πρέπει να σκεφτεί πώς μπορεί να επιδιώξει τις ευκαιρίες. Οι ευκαιρίες δεν παρουσιάζονται, τις δημιουργούμε και τις αξιοποιούμε.
Στις σημερινές συνθήκες, η γνώση και τα τυπικά προσόντα (πτυχίο, γλώσσες κτλ) σε πολλές περιπτώσεις είναι αναγκαία, αλλά όχι επαρκή για να εργαστεί κανείς. Η εξυπνη αντίδραση θα μπορούσε να πει κανείς πως είναι ο θυμός που συνδυάζεται με εφευρετικότητα, και όχι με κατάθλιψη. Ο θυμός προηγείται της κατάθλιψης και μπορεί κανείς να την αποφύγει όταν μπορεί να μετουσιώνει τον θυμό του σε στάση και πράξη δημιουργική και υπεύθυνη, προσαρμοσμένη στις συνθήκες.
Η κοινωνία μας αναπτύσσει στα μέλη της μία συμπεριφορά και νοοτροπία παιδιού. Η εφευρετικότητα δεν υποστηρίζεται και η τυπική ενηλικίωση δεν συνοδεύεται από την συνειδητοποίηση της ανάληψης των ευθυνών της ζωής. Δεν είναι οι νέοι που άλλαξαν, είναι ο τρόπος με τον οποίο τους αντιμετωπίζουμε. Οι νέοι θέλουν να έχουν μία στάση υπεύθυνη, αλλά το έδαφος για να την στηρίξουν απουσιάζει.
Η κατάσταση της ανεργίας σαφώς και είναι μία δύκολη περίοδος, που μπορεί να φέρει πολύ στρες. Είναι όμως μία ευκαιρία να αναρωτηθεί κανείς για το μέλλον του και το πώς θέλει να ζήσει τη ζωή του. Από μόνη της η ανεργία δεν είναι αρκετή για να νιώσει κανείς χαμηλή αυτοεκτίμηση και ελλειψη εμπιστοσύνης στον εαυτό του. Ανάξιος και απομονωμένος αισθανέται όταν παγιδεύεται και παγώνει σε μία στάση ότι οι άλλοι αποφασίζουν για αυτόν. Τον επαγγελματικό σχεδιασμό πρέπει να τον παίρνει κανείς στα χέρια του δείχνοντας φαντασία για να βρει αυτό που του ταιριάζει, αλλά και χωρίς να διστάζει να απευθύνεται σε πρόσωπα και υπηρεσίες που υπάρχουν και μπορούν να βοηθήσουν.
Η ανεργία από μόνη της σημαίνει ένα πένθος. Μπορεί όμως κανείς να πενθεί δημιουργικά και υπεύθυνα, και να θυμάται πως η επιτυχία η επαγγελματική, η ικανοποίηση η προσωπική και η ευτυχία δεν ταυτίζονται με την την άσκηση ενός συγκεκριμένου επαγγέλματος, αλλά με το να ανοίγουμε δρόμους στη ζωή.
Σημασία έχει να είναι κανείς ευέλικτος και ευπροσάρμοστος. Όχι να συνηθίζει σε μία βαλτώδη κατάσταση επωφελούμενος δευτερογενώς, αλλά να προσαρμόζεται στις συνθήκες, λειτουργώντας εφευρετικά και βρίσκοντας εναλλακτικές λύσεις για να διοχετεύει τη δημιουργικότητα του, να είναι παραγωγικός, και να καλύπτει τις βιοποριστικές του ανάγκες, για να ζει ανεξάρτητα και με αξιοπρέπεια.
Ακόμα, στην περίπτωση που ξεκινάει κανείς σε μία κακοπληρωμένη δουλειά και όχι στο αντικείμενο που θέλει, μπορεί να σκέφτεται χωρίς ενοχές πως κάνει ένα βήμα και μία τιμημένη προσπάθεια, και πως θα κερδίσει ό,τι καλύτερο μπορεί από αυτή την εμπειρία, διατηρώντας την επιθυμία του να κάνει αυτό που θέλει και στοχεύοντας με μεθοδικότητα, επιμονή και υπομονή να προχωρίσει επαγγελματικά. Είναι προτιμότερο το να δοκιμαστεί κανείς σε μία εργασία, ακόμα και αν δεν είναι στο αντικείμενο του, παρά να παγιδεύεται σε μία παγειωμένη στάση που τον εμποδίζει να αυτονομηθεί.
Η ευελιξία, η εφευρετικότητα και η προσαρμοστικότητα είναι τα στοιχεία εκείνα που συμβάλλουν καθοριστικά στην ανάπτυξη και τη συνειδητοποίηση μίας ταυτότητας ενήλικα.
Σαφώς υπάρχει τίμημα στην προσπάθεια αυτή. Στην πορεία του χρόνου όμως, τέτοιες εμπειρίες αποδείκνύονται πολύτιμες. Όταν δοκιμάζεται κανείς σε καταστάσεις δύσκολες, μπορεί να μάθει να τις εκτιμάει, και να αντιλαμβάνεται τη ζωή πιο σφαιρικά, πέρα από τις κοινωνικές νόρμες.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Ντολτό Φ., Ντολτό-Τόλιτς Κ. (1993), Έφηβοι – Προβλήματα και Ανησυχίες, εκδ. Πατάκη.
2. Erikson E.H. (1968), Youth, Identity and Crisis, New York, Norton.
3. Herbert M. (1999), Ψυχολογικά προβλήματα της εφηβικής ηλικίας, εκδ. Ελληνικά Γράμματα.
4. National Statistical Service of Greece (2008), Press Release, Labour Force Survey, 4th quarter 2007, Peiraeus, March 19, 2008.
5. Eurostat (2007), Young Europeans through statistics, Youth Summit in Rome, March 24-25, 2007
6. Paugam S. (1996) A new Social Contract?Poverty and Social Exclusion: a sociological view. EUI Working Papers, European University Instituteno 96/37.
7. Kieselbach T. (2003), Long-Term Unemployment among Young People: The Risk of Social Exclusion, American Journal of Community Psychology, 32 (½), 69-76.
8. Sokou K., Bayetakou D., Bada E. (2002), National Report Greece, Innovative Institutional Responses to Youth Unemployment and Social Exclusion. In Kieselbach T., Youth Unemployment and Social Exclusion in Six Countries of the EU:Dimensions, Subjective Experiences, and Institutional responses in Six Countries of the EU., Project supported by the European Commission - DG Research in the 4th Framework Programme under the Targeted Socio-Economic Research Programme (TSER).
9. Cassidy T., Wright L. (2008), Graduate Employment status and health: a longitudinal analysis of the transition from student, Social Psychology of Education, 11 (2), 181-191.
10. Cassidy T. (1994), The psychological health of employed and unemployed recent graduates as a function of their cognitive appraisal and coping mechanisms. Counselling Psychology Quarterly, 9 (3), 261-279.
11. Schwefel D., Svensson P.G., Zollner H. (1987), Unemployment, Social Vulnerability and Health in Europe, Springer- Verlag.
12. Pritchard C. (1992), Is there a Link between Suicide in Young Men and Unemployment? A Comparison of the UK with Other European Community Countries, British Journal of Psychiatry, 160, 750-756.
13. Kieselbach T. (2000), Long-term Unemployment among Young People in Europe, A Qualitative Study for Psychology of Work, Unemployment and Health. EU- Workshop on Unemployment, Work and Welfare, European Commission (DG Research), Brussels, 9-11 November, 2000.
14. Ζερβής Χ.(2001), Η Ψυχοπαθολογία του Ενήλικα, εκδ. Ηλεκτρονικές Τέχνες.
15. Carter B., McGoldrick M. (1989), The Changing Family Life Cycle, Allyn and Bacon
16. Levinson D.J. (1978), The Seasons of a man’s life, New York, Ballantine Books.

ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ-ΙΚΠ

ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ~ ΙΑΤΡΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΕΡΚΥΡΑΣ που πρόσφατα άρχισε τη λειτουργία του, θέλοντας να κάνει ευρύτερα γνωστή την παρουσία του στην κοινωνία της Κέρκυρας, παρουσιάζει σήμερα τους τομείς που δραστηριοποιείται. Θα παρεμβαίνει με άρθρα του στον τοπικό τύπο σε μηνιαία βάση, μέσα στο 1ο δεκαήμερο του μήνα, ώστε να προάγει θέματα που αφορούν στην ψυχική υγεία παιδιών, εφήβων και ενηλίκων.
Το Κ.Ψ.Υ. είναι μια δημόσια υπηρεσία Ψυχικής Υγείας που εντάσσεται στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.

ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ Κ.Ψ.Υ. ~ΙΑΤΡΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
είναι να προσφέρει υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας ικανές να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις μίας σύγχρονης κοινωνίας για:
· Πρόληψη
· Έγκαιρη διάγνωση
· Θεραπευτική αντιμετώπιση τόσο των ελαφρών/ ήπιων μορφών ψυχικής δυσκολίας όσο και των περισσότερο σοβαρών περιπτώσεων όπου απαιτείται
· Συστηματική παρακολούθηση
· Συνέχεια της φροντίδας
· Ενημέρωση ~ διαφώτιση του πληθυσμού σε θέματα ψυχικής υγείας

ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
Η διεπιστημονική ομάδα του Κ.Ψ.Υ./ΙΠΔ, αποτελείται από
Ψυχιάτρους Ενηλίκων
Παιδοψυχίατρο
Ψυχολόγους
Κοινωνικούς Λειτουργούς
Νοσηλευτές
Επισκέπτρια Υγείας
Λογοθεραπέυτρια
Εργοθεραπευτές
Διοικητικό Υπάλληλο

ΟΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
ΤΜΗΜΑ ΕΝΗΛΙΚΩΝ
Οι θεραπευτικές δραστηριότητες διαρθρώνονται σε ένα πρότυπο που περιλαμβάνει:
Διαγνωστική διαδικασία και αξιολόγηση παραπομπών
Διεκπεραίωση ψυχολογικών δοκιμασιών
Θεραπευτική ~ Υποστηρικτική παρακολούθηση
Ψυχοθεραπείες (ατομικό, ομαδικό πλαίσιο)
Παρεμβάσεις ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης
Ψυχοεκπαίδευση οικογένειας
Συμβουλευτική οικογένειας
Κατ οίκον επισκέψεις
Παρέμβαση σε πολυπροβληματικές οικογένειες

ΙΑΤΡΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ:
Δέχεται παιδιά προσχολικής έως εφηβικής ηλικίας καθώς και τις οικογένειές τους προκειμένου να ζητήσουν βοήθεια για προβλήματα εξελικτικά, ψυχολογικά, οικογενειακά, μαθησιακά, ψυχοκοινωνικά και προβλήματα της εφηβείας. Το πρότυπο των δραστηριοτήτων περιλαμβάνει:
Διαγνωστική διαδικασία και αξιολόγηση
Διεκπεραίωση ψυχολογικών δοκιμασιών
Μαθησιακό έλεγχο
Διαγνωστική ενημέρωση γονέων
Συμβουλευτική εργασία / ψυχοεκπαίδευση γονέων
Ομάδες γονέων
Συνεργασία με το σχολείο

ΤΙ ΑΛΛΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΩ
Το Κ.Ψ.Υ.~Ι.Π.Κ. στεγάζεται στη διεύθυνση: Μουστοξύδου και Καποδιστρίου 80 στο Πλατύ Καντούνι, στο κέντρο της πόλης της Κέρκυρας. Είναι ανοιχτό κάθε μέρα από τις 8.00π.μ. μέχρι τις 15.00μ.μ., καθώς και απογευματινές ώρες, κατόπιν ραντεβού.
Ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να επικοινωνεί προκειμένου να κλείσει ραντεβού στο τηλ: 26610~44309.